Page 13 - Krok w przedsiębiorczość - podręcznik do podstaw przedsiębiorczości
P. 13

Popyt, podaż i cena

                                                                             Wokół nas

             Cena paliwa, czyli prawo popytu i podaży w praktyce

             Cena paliwa na stacjach benzynowych, zwłaszcza w krajach europejskich,
             jest bardzo wysoka. Wpływa na to wzrastające zapotrzebowanie na paliwo.
             Ale czy tylko zwiększony popyt oddziałuje na jego cenę? Okazuje się, że nie.
             Możemy wskazać jeszcze dwie inne przyczyny wysokiej ceny paliwa.

             Po pierwsze – podatki                      Wielka Brytania
             Cena paliwa w znacznej mierze wynika       Polska
             z polityki podatkowej państwa. W wielu     Niemcy
             wysoko rozwiniętych krajach, zwłaszcza
             europejskich (w tym w Polsce), udział      Kanada
             różnego rodzaju podatków w cenie paliwa    USA
             często przekracza 50%, a nawet 60%.       0   10  20  30   40  50  60  70 [%]
                                                         Udział podatków w cenie paliwa w wybranych
             Po drugie – OPEC                          krajach w 2018 r.
             Na cenę paliwa wpływa także OPEC (ang.
             Organization of the Petroleum Exporting Countries) –
             Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową.
             Ma ona charakter kartelu, czyli
             porozumienia, w tym                                     563
             przypadku między         669  256
             państwami, dotyczącego                           226  220
             m.in. poziomu ceny ropy                               147     189
             naftowej. Przez ograni-  102                    578    178
             czanie wielkości podaży       77             98
             ropy (wielkości wydoby-
             cia) organizacja stara się      140
             nie dopuścić do spadku
             jej ceny na światowych
             rynkach. Te działania w dużej
             mierze przynoszą oczekiwany      [mln t]                członkowie OPEC
             skutek. Wynika to m.in. z faktu,                        w 2020 r.
             że kraje zrzeszone w OPEC mają    500                   państwa posiadające
             bardzo duże udziały w światowym        wydobycie ropy   więcej niż 1% światowych
                                                                     zasobów ropy w 2018 r.
                                                    naftowej w 2018 r.
             wydobyciu i eksporcie ropy.        0

           Ćwiczenia
             1.  Wymień pozacenowe czynniki kształtujące wielkość popytu i podaży. Który z nich wydaje Ci się
               najistotniejszy w przypadku owoców i warzyw?
             2.  Uzasadnij twierdzenie, że konsument w gospodarce rynkowej ma wpływ na ceny towarów i usług.
             3.  Ustal cenę równowagi rynkowej soku pomarańczowego sprzedawanego w sklepiku znajdującym się
               w Twojej szkole. W tym celu określ, ile kartoników tego soku są skłonni kupić uczniowie przy różnych
               cenach (wielkość popytu) oraz ile kartoników po tych cenach są skłonni sprzedać prowadzący sklepik
               (wielkość podaży). Sprawdź, czy sok sprzedaje się po cenie równowagi rynkowej.
                                                                                           33
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18